Stalen balk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een stalen balk is een enkelvoudig, lineair constructie-element van staal dat voornamelijk bedoeld is om belastingen op te nemen en over te brengen op opleggingen.
Omschrijving
Stalen balken zijn belangrijke elementen in de bouw en civiele techniek. Ze worden gemaakt van profielstaal, dat door walsen of lassen de gewenste vorm krijgt. De lengte van een balk is beduidend groter dan de breedte en hoogte van de doorsnede. Er bestaan diverse profielen, zoals I-, H-, U-, L- en T-profielen, en kokers, elk met specifieke vormen en toepassingsgebieden. Deze profielen zijn ontworpen voor optimale sterkte en stijfheid. Stalen balken worden toegepast in diverse constructies, waaronder gebouwcasco's, bruggen en kranen. Ze worden vaak gebruikt in dragende constructies voor vloeren en daken. Staal staat bekend om zijn sterkte, duurzaamheid en flexibiliteit. De meest gebruikte staalkwaliteiten voor profielen zijn S235, S275 en S355. Verbindingen tussen stalen constructiedelen worden gemaakt door te schroeven, lassen of klinken.
Soorten stalen balken en profielen
Stalen balken zijn verkrijgbaar in verschillende vormen en maten, elk geschikt voor specifieke toepassingen. Veelvoorkomende profielen zijn I-balken (zoals IPN, IPE, HEA, HEB, HEM), U-balken (zoals UNP, UPE), L-balken (hoekprofielen), T-balken en holle profielen zoals ronde, vierkante of rechthoekige buizen. H-balken, zoals HEA, HEB en HEM, zijn breedflensprofielen waarbij in doorsnede een H-vorm zichtbaar is. I-balken hebben een I-vormige doorsnede met parallelle flenzen. U-balken hebben een U-vorm en worden vaak gebruikt als horizontale of diagonale stutten. L-balken worden veel gebruikt voor hoekverbindingen en verstevigingen. T-balken dienen vaak als verbindingselementen.
Eigenschappen en behandeling
Staal heeft een hoge sterkte en duurzaamheid. Belangrijke eigenschappen van stalen balken zijn onder meer sterkte, stijfheid en stabiliteit. De staalsoort, zoals S235, S275 en S355, bepaalt mede de vloeigrens en treksterkte van de balk. Om stalen balken te beschermen tegen corrosie en de levensduur te verlengen, kunnen ze behandeld worden. Mogelijke afwerkingen zijn onbehandeld (met walshuid), gestraald en gemenied (voor roestwering binnenshuis), of thermisch verzinkt (voor roestwering buitenshuis). Thermische verzinking kan ook bijdragen aan een vertraagde opwarming bij brand door een lagere emissiviteit. Hoewel staal zelf niet brandt, kan het bij hoge temperaturen sterkte verliezen. Brandvertragende coatings kunnen worden aangebracht om de brandwerendheid te verbeteren en te voorkomen dat het staal te snel verzwakt.
Vergelijkbare termen
Stalen ligger
Gebruikte bronnen: